Atrakcje turystyczne Zaplanuj wycieczkę Wydarzenia Oferta turystyczna Kontakt
Zobacz, zaplanuj, zadzwoń, zamów przewodnika lub zleć przygotowanie i obsługę wycieczki po Mazurach! Telefon 511 596 717, e-mail: pomazurach@pomazurach.pl

Aktualna pogoda:
Wszelkie prawa zastrzeżone
Dodaj obiekt do planowanej wycieczki
Kamienie milowe
Powiat bartoszycki, współrzędne 54°19'97" N, 20°91'20" E
Zdjęcie satelitarne
mapa
Kliknij, aby otworzyć mapę
Tagi

Ciekawymi obiektami stanowiącymi infrastrukturę dawnych znaków drogowych są kamienie milowe. Tradycja ustawiania kamieni milowych wzdłuż dróg sięga starożytnego Rzymu. Co 1milę (1481m – tyle wynosiła mila rzymska) ustawiano kamienne słupy, które informowały podróżnych o odległości od stolicy państwa. W Królestwie Pruskim w XVIII wieku, wraz z rozwojem poczty i przewozem osób przy wykorzystaniu dyliżansów rozwinął się zwyczaj dokonywania pomiarów szlaków komunikacyjnych i oznaczania odległości przy pomocy kamieni milowych (1mila pruska = 7532m – ok.7,5km). W 1722 roku, w rezultacie wydanego rok wcześniej zarządzenia księcia elektora Fryderyka Augusta I (król Polski -August II Mocny) rozpoczęto akcję ustawiania kamieni milowych. W Prusach Wschodnich przy podziale milowym punktem wyjścia była stolica prowincji czyli Królewiec, jako główny węzeł komunikacyjny. W większości ówczesne kamienie wykonywane były z piaskowca w formie obelisku lub sześcianu. Później ich forma określona została urzędowo i podstawowym materiałem do ich wykonania stał się granit. W XIX wieku wybitny architekt i wysokiej rangi urzędnik budowlany Prus Wschodnich, Karl Schinkiel zaprojektował wygląd kamieni milowych, które na mocy rozporządzenia ministra skarbu Rorhera z 1835 roku ustawiano w miejscach, w których dotąd nie było żadnych oznaczeń odległościowych. Kamienie milowe wykonywane były w kształcie walca zwieńczonego stożkiem, którego podstawa rozszerza się ku dołowi. Wysokość kamienia wynosi 175cm z tego 62cm to podstawa służąca do wkopania w ziemię, trzon – 100cm, stożkowate zwieńczenie – 13cm. Srednica trzonu, rozszerzająca się ku dołowi, wynosi od 46 do 70cm. Kamień waży około 1,5 tony. Na jego trzonie głównym znajduje się inskrypcja określająca odległość np. „6 Meilen nach Bartenstein”. Kamienie milowe wskazywały odległość nie tylko do stolicy prowincji ale również do siedziby władz prowincji lub powiatu a także do ważnego rozwidlenia dróg lub granicy państwa.

W momencie wprowadzenia w Niemczech systemu metrycznego w latach 1872 – 1873 oznaczenia kamieni milowych przestały spełniać swoją rolę. Pozostają jednak do dzisiaj świadkami dziejów poczty, komunikacji i drogownictwa dawnych Prus Wschodnich. Kamienie takie można zobaczyć:

  • w Lutrach, w pobliżu kościoła i skrzyżowaniu dróg;
  • w Kętrzynie, w pobliżu Sądu Rejonowego przy trasie Kętrzyn – Bartoszyce;
  • w Łabędniku, na granicy miejscowości przy trasie Kętrzyn – Bartoszyce; (skradziony)
  • w Bartoszycach, przy wjeździe do miasta od strony Kętrzyna. (skradziony)
Galeria zdjęć

Komentarze
Dodaj komentarz
Imię:
Komentarz:
  1. ~Mietek
    2010-11-24 18:04:13
    Taki kamien z tego co widziałem posiada w prywatnych zbiorach w miejscowosci Karolewko (mała osada miedzy Bezledą a Kiertynami Małymi) gmina Bartoszyce uważam że powinien wróćić na swoje miejsce przy drodze nim zostanie sprzedany dla kolekcjonera z zachodu
  2. ~Krzysztof
    2014-02-11 20:55:44
    Jeden kamień milowy stoi koło Szczurkowa, drugi koło Boryt.
  3. ~Leszek
    2017-03-13 21:28:59
    Na kamieniu w Lutrach jest napis "11 Meilen bis Königsberg" a na kamieniu w Biesowie "12 Meilen bis Königsberg". Drobne się nie zgadzają, bo odległość między tymi kamieniami to dokładnie 10 km. Nie jest wykluczone, że ktoś przeniósł któryś z kamieni. W Lutrach, przy budynku dawnej poczty (dokładnie kiosku ruchu) był jeszcze jeden kamień - ostrosłup ze zwieńczeniem, raczej bez napisów. Ostatnio go nie widziałem.